विचार

माओवादी रूपान्तरण मार्गको चित्र

-

नेपाली समाजको आमूल रूपान्तरणको नेतृत्वदायी राजनीतिक शक्तिका रुपमा चिनिन्छ ः नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) । माओवादीको नेतृत्वमा भएको जनयुद्ध, जनआन्दोलन र शान्ति प्रक्रियापछिको संविधान निर्माणको चरणमा जनताको मूलभूत आवश्यकता र रूपान्तरणका लागि तय भएका एजेण्डाको समष्ठिगत रूप हो आजको लोकतान्त्रिक संघीय गणतन्त्रात्मक राज्यव्यवस्था ।

कोशी प्रदेशका संभावना र समृद्धिका आधारहरु

- युवराज गौतम

प्रदेश संरचना कार्यान्वयनमा आएको पाँच वर्षपछि अर्थात ढिलागरी नामाकरण भएको कोशी प्रदेशमा अझैपनि नामाकरणप्रति असन्तुष्टि छ । विभिन्न जाति, भाषा र धर्म, संस्कृति र सभ्यता सबैको भावना सम्बोधन गर्न सक्ने साझा नाम दाबी गरिएको कोशीमा असन्तुष्टि कायम रहेपनि पहिचानको आन्दोलन मत्थर भइसकेको छ । केदार कार्कीको नेतृत्वमा नयाँ सरकार बनेपछि केही सकरात्मक संकेतहरु देखिन थालेका छन् ।

‘उत्तरायण’ तिर प्रचण्ड

- किशोर नेपाल

नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादीको बिधान अधिवेशन सकिएकोछ । अधिवेशनमा सहभागी नेता तथा कार्यकर्ताका अनुसार, अध्यक्ष प्रचण्डले पार्टीको चालु बिधान अधिवेशनमा आप्mनो तात्कालिक मनोदशा सबैका सामुन्ने स्पष्ट राख्नुभएको छ । आफना पार्टीका नेता तथा कार्यकर्ताहरुलाई उमेरको ‘उत्तरायण’मा रहेकोले देशमा अपेक्षित परिवर्तनका लागि‘अग्रगामी’ छलांग मार्ने परिकल्पना सुनाउनु भएको छ ।""

भ्रम र सत्यका बीच नेपाली पत्रकारिता

- किशोर नेपाल

पत्रकारिताका सिध्दान्त र सूत्रहरुको ब्याख्यागर्ने क्रममा स्ट्यानफोर्ड बिश्वबिद्यालयका प्रोफेसर लायल एम नेल्सन हामीलाई बताउने गर्नुहुन्थ्योे : ‘यतिबेला पत्रकारिताको सबैभन्दा सजिलो सिध्दान्त र सूत्रका रुपमा रहेका पाँच डव्ल्यू र एक एच (के ? किन ? कहिले ? कहाँ ? को ? र कसरी ?) को अस्तित्व संकटमा परेको छ । यो देखेर कवि रुडयार्ड किपलिंगको समाधिस्थ आत्मा छटपटाइ रहेको होला । अहिलेको पत्रकारितामा यी खोजपूर्ण प्रश्नहरु अलमलिएका छन । यो सरल परिभाषाको अस्तित्व संकटमा परेकोछ ।’

मिडिया कानुन निर्माणमा बुझ्नुपर्ने कुरा

- युवराज गौतम

नेपालमा गणतन्त्र स्थापना भएको १५ बर्ष वितेको छ । दोस्रो संविधान सभाबाट ०७२ असोज ३ मा जारी संविधानले गणतन्त्रलाई संस्थागत गर्दै लगिरहेको छ । संघीयता कार्यान्वयनको चरणमा छ । संघीयताको प्रारुप अनुसार तीन तहका निर्वाचनमार्फत तीनै तहका सरकार संचालनमा छन् ।

मध्यावधिको भेलमा शेखर

- किशोर नेपाल

संघीय गणतन्त्र नेपालको राजधानी शहर काठमाडौ उपत्यकामा दशैं–तिहारको चहल–पहल र रमझम निखारतिर छ । मधेशतिर दुर्गापूजा र छैठकोे चहल–पहल बाँकी छ । तर, माओवादीका अध्यक्ष प्रचण्डको नेतृत्वमा गठबन्धन बनाएर संघीय सरकार ‘चलाइ रहेको’ पार्टी नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय नेता शेखर कोइरालाले नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) को ‘खुला’ सहयोगमा, केदार कार्कीलाई ‘कोशी’ प्रदेशको मुख्यमन्त्री तोकेपछि परिस्थिति तात्न थालेकोछ ।""

एनआरएनएको गुमेको शाख र अबको कार्यभार

- युवराज गौतम

विदेशमा बस्ने नेपालीहरुको साझा संस्था गैर आवासीय नेपाली संघ(एनआरएनए)को ११औं महाधिवेशन भर्खरै सकिएको छ । चाडपर्वको उल्लास छाइरहेको बेला काठमाडौंमा भेला भएकाहरुले प्रत्यक्ष र विदेशमा रहेका गैर आवासीय नेपालीहरुले अनलाइन मतदान गरे । तर मत परिणामका कारण विवाद चर्कियो ।"

ब्रिक्स र विस्तारः कुन चश्‍माले हेर्ने ?

- रुपान्तरण

सुरुमा ब्राजिल, रुस, भारत, र चिन मात्र रहेको ब्रिक्समा २०१० मा दक्षिण अफ्रिका समेत सम्मिलित हुन पुग्यो। गत अगष्‍टमा भएको शिखर सम्मेलनले १ जनवरी २०२४ देखि लागु हुने गरी यसमा थप छ देश-अर्जेन्टिना, इजिप्ट, इथियोपिया, इरान, साउदी अरेबिया, तथा संयुक्त अरब इमिरेट्सलाई भित्र्याउने निर्णय गरेसँगै १३ वर्ष पछि ब्रिक्सको पुनः विस्तार हुने भएको छ।